จัดฟันเจ็บไหม? รับมือกับความเจ็บปวดอย่างไร

‍"จัดฟันเจ็บไหม?" นี่อาจเป็นคำถามแรกและเป็นความกังวลใจอันดับต้นๆ ของทุกคนที่กำลังพิจารณาจะจัดฟัน ภาพของเหล็กและลวดในช่องปากทำให้หลายคนจินตนาการไปถึงความเจ็บปวดและไม่สบายตัว ซึ่งอาจทำให้บางคนลังเลที่จะเริ่มต้นการรักษาเพื่อรอยยิ้มที่สวยงามอย่างที่ฝันไว้

ความจริงแล้ว การจัดฟันไม่ใช่กระบวนการที่เจ็บปวดรุนแรงอย่างที่หลายคนกลัว แต่เป็นการสร้างความรู้สึก "ไม่คุ้นชิน" หรือ "ความรู้สึกตึง" ให้กับฟันเสียมากกว่า บทความนี้จาก Anytooth Dental Clinic จะมาไขทุกข้อข้องใจเกี่ยวกับความรู้สึกระหว่างการจัดฟัน พร้อมแนะนำวิธีรับมือกับอาการต่างๆ อย่างถูกวิธี เพื่อให้คุณเข้าใจและเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงได้อย่างสบายใจที่สุด

ความรู้สึกวันแรกที่ติดเครื่องมือ

ในวันที่ทันตแพทย์ทำการติดเครื่องมือจัดฟัน ไม่ว่าจะเป็นแบร็กเก็ตหรือลวด ขั้นตอนการติดนั้น ไม่เจ็บ เลยแม้แต่น้อย แต่ความรู้สึกจะเริ่มเปลี่ยนแปลงหลังจากนั้นประมาณ 3-5 ชั่วโมง เมื่อฟันของคุณเริ่มรับรู้ถึงแรงกดเบาๆ ที่เครื่องมือส่งมาเพื่อกระตุ้นให้ฟันเริ่มเคลื่อนที่

ความรู้สึกที่คุณอาจเจอ:

• รู้สึกตึงและปวดระบม: เป็นความรู้สึกที่พบบ่อยที่สุด เหมือนมีแรงกดที่ฟันตลอดเวลา โดยเฉพาะเวลาเคี้ยวอาหาร
• ฟันดูโยกๆ: เป็นสัญญาณที่ดีว่าฟันกำลังเริ่มเคลื่อนที่ตามแผนการรักษา
• ระคายเคืองในช่องปาก: แบร็กเก็ตและปลายลวดอาจเสียดสีกับกระพุ้งแก้ม ริมฝีปาก หรือลิ้น ทำให้เกิดเป็นแผลร้อนในได้ในช่วงแรกที่ร่างกายยังไม่คุ้นชิน

อาการเหล่านี้เป็นเรื่องปกติและเป็นสัญญาณว่าการรักษากำลังเริ่มต้นขึ้น โดยความรู้สึกไม่สบายตัวจะชัดเจนที่สุดในช่วง 3-5 วันแรก แล้วจะค่อยๆ ลดลงจนคุณคุ้นชินไปเอง

อาการปวดหลังการปรับเครื่องมือ

ทุกๆ 4-6 สัปดาห์ คุณจะต้องกลับมาพบทันตแพทย์เพื่อ "ปรับเครื่องมือ" ซึ่งเป็นการปรับแรงดึงของลวดเพื่อให้ฟันเคลื่อนที่ต่อไปตามแผน หลังจากปรับเครื่องมือ คุณจะมีความรู้สึกตึงหรือปวดระบมคล้ายกับวันแรกที่ติดเครื่องมืออีกครั้ง แต่อาการมักจะไม่รุนแรงเท่าครั้งแรกและใช้เวลาสั้นกว่าในการปรับตัว อาจจะรู้สึกไม่สบายตัวอยู่ประมาณ 2-3 วันแล้วก็จะหายไป

‍

วิธีบรรเทาอาการปวดอย่างได้ผล

แม้ว่าความเจ็บปวดจะเป็นส่วนหนึ่งของการจัดฟัน แต่ก็มีวิธีง่ายๆ มากมายที่ช่วยบรรเทาอาการและทำให้คุณรู้สึกสบายตัวขึ้นได้

1. รับประทานยาแก้ปวด: หากรู้สึกปวดจนทนไม่ไหว สามารถรับประทานยาแก้ปวดทั่วไป เช่น พาราเซตามอล เพื่อบรรเทาอาการได้ ควรรับประทานตามปริมาณที่แนะนำและปรึกษาทันตแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา
2. เลือกรับประทานอาหารอ่อน: ในช่วง 2-3 วันแรกหลังติดหรือปรับเครื่องมือ ควรหลีกเลี่ยงอาหารแข็งหรือเหนียวที่ต้องใช้แรงเคี้ยวเยอะ และหันมารับประทานอาหารอ่อนๆ เช่น โจ๊ก, ข้าวต้ม, ซุป, โยเกิร์ต, หรือไข่ตุ๋น เพื่อลดแรงกดทับที่ฟันซึ่งกำลังบอบบาง
3. ใช้ขี้ผึ้งจัดฟัน: ขี้ผึ้งที่ได้รับจากคลินิกคือผู้ช่วยคนสำคัญ! หากรู้สึกว่ามีส่วนใดของเครื่องมือเสียดสีกับช่องปากจนเจ็บ ให้นำขี้ผึ้งมาปั้นเป็นก้อนเล็กๆ แล้วแปะทับลงบนแบร็กเก็ตหรือปลายลวดส่วนนั้น ขี้ผึ้งจะสร้างเกราะป้องกันที่เรียบลื่น ลดการระคายเคืองได้อย่างดีเยี่ยม
4. บ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่น: หากเกิดแผลในปาก การบ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่น (เกลือ 1 ช้อนชา ผสมน้ำอุ่น 1 แก้ว) วันละ 2-3 ครั้ง จะช่วยลดการอักเสบและทำให้แผลหายเร็วขึ้น

ต้องใช้เวลานานแค่ไหนถึงจะหายปวด?

ระยะเวลาของอาการปวดนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล โดยทั่วไปแล้ว อาการปวดตึงที่รุนแรงที่สุดจะเกิดขึ้นในช่วงสัปดาห์แรกหลังติดเครื่องมือ และจะค่อยๆ ทุเลาลงจนแทบไม่รู้สึกอะไรเลยภายใน 1-2 สัปดาห์ ส่วนอาการปวดหลังการปรับเครื่องมือรายเดือนมักจะหายไปภายใน 2-4 วัน

สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจว่าความรู้สึกไม่สบายตัวนี้เป็นเรื่องชั่วคราวและเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการไปสู่ ทันตกรรมเพื่อความงาม ที่จะมอบรอยยิ้มที่สมบูรณ์แบบให้กับคุณในระยะยาว หากคุณมีความกังวลหรือมีอาการปวดที่ผิดปกติ ควรปรึกษาทันตแพทย์ผู้ดูแลเพื่อรับการตรวจและคำแนะนำที่เหมาะสม

‍